Zespół „KASZUBKI” pisze nowy rozdział swojej historii

Połączone zespoły „KASZUBKI” z Chwaszczyna i „PRZODKOWIANIE” z Przodkowa

Zespół „KASZUBKI” pisze nowy rozdział swojej historii

W życiu każdego z nas wspaniałe jest to, że każdy kolejny dzień, miesiąc czy rok może być zaskakujący i przynieść nam dużo nowego. Z początkiem roku 2019 doświadczył tego właśnie Zespół „KASZUBKI” z Chwaszczyna.

Taką zaskakującą nowością było dla „KASZUBEK” nawiązanie współpracy z Zespołem Pieśni i Tańca 

„PRZODKOWIANIE” z Przodkowa. Decyzja o podjęciu współpracy zapadła w lutym 2019 r., podczas spotkania kierownika zespołu „PRZODKOWIANIE” – Jerzego Soliwody i prezesa zespołu „KASZUBKI” – Danuty Jastrzębskiej. Zawiązana współpraca ma na celu poszerzenie oferty obu zespołów.

Na pierwszą okazję do „pokazania się razem” nie trzeba było długo czekać. Kiedy w marcu 2019 r. „KASZUBKI” otrzymały propozycję występu w Wielkopolskim Parku Etnograficznym  w Dziekanowicach – oczywiste dla zespołu było, że będą towarzyszyć nam „PRZODKOWIANIE”.

Wydarzeniem, które ubarwiliśmy swym występem, był „Żywy Skansen” – jedna z ważniejszych imprez folklorystycznych regionu Wielkopolski, odbywająca się w niezwykłej scenerii dziekanowickiego skansenu i zarazem otwierająca sezon turystyczny w skansenie. „Żywy Skansen” przybliża tradycje regionu Wielkopolski poprzez prezentację zajęć domowych i gospodarskich, rękodzieła i rzemiosła. Jego ozdobą są występy zespołów folklorystycznych z regionu Wielkopolski oraz „z zewnątrz”.

kaszubki 26 65049673 2496984237032706 1528008287126028288 n

Nasze, połączone zespoły „KASZUBKI” i „PRZODKOWIANIE” zaprezentowały się na scenie skansenu w obszernym, ponad 90 min. programie artystycznym, podzielonym na trzy bloki. Treść każdego z bloków budowały wykonania utworów wokalnych (KASZUBKI), przeplatane układami tanecznymi (PRZODKOWIANIE) – wszystko to przy akompaniamencie w wykonaniu połączonych kapel obu zespołów. Nie zabrakło też słownej prezentacji regionu Kaszub, sygnału odegranego na bazunie, wykonania utworu „Kaszëbsczi Nóte”, czy poczęstunku tabaką.

 

kaszubki 24 66432336 2357865211140788 6129416362914742272 n

kaszubki 23 66481300 2357865171140792 7428860333227245568 n

Dodatkowym akcentem naszej obecności w Dziekanowicach, było wykonanie przez zespół „KASZUBKI” koncertu kaszubskich pieśni sakralnych w zabytkowym kościele p.w. św. Anny i św. Wawrzyńca z Wartkowic (zbudowanym w 1719 r.), będącym jednym z najcenniejszych obiektów Wielkopolskiego Parku Etnograficznego. Koncert odbył się bezpośrednio po zakończeniu uroczystej Mszy Św. otwierającej wydarzenie.

 

kaszubki 22 IMG 8099

kaszubki 21 IMG 1783

Nasz historyczny, pierwszy wspólny występ, miał miejsce w dniu 7 lipca 2019 r.

Podkreślić trzeba też fakt, że była to już 33 edycja „Żywego Skansenu”, ale pierwsza z udziałem Kaszubów.

Występ w Dziekanowicach był też dla nas szczególny z innego powodu – na scenie po ponad stu letniej przerwie po raz pierwszy pojawił się i zagrał rzępiel (po kasz. rzãpiel).

kaszubki 20 RZEPIEL odbiór

Moment odbioru instrumentu z pracowni lutniczej /na zdjęciu od lewej: Danuta Jastrzębska, Bogusław Galński i Jerzy Holk-Łebiński/.

Rzępiel – instrument należący do rodziny chordofonów (grupy instrumentów muzycznych, w których źródłem dźwięku jest drgająca struna rozciągnięta pomiędzy dwoma punktami) – to „przodek” wykorzystywanego obecnie przez kaszubskie kapele ludowe kontrabasu. Był instrumentem wytwórstwa wyłącznie ludowego, mniejszym od kontrabasu, ale większym od wiolonczeli, trzystrunowym. Grano na nim używając smyczka. Jego rolą było basowanie – towarzyszenie skrzypcom i klarnetowi. Do naszych czasów nie przetrwał żaden jego egzemplarz – stał się instrumentem zapomnianym i nieznanym –  już piątemu pokoleniu Kaszubów.

Inicjatorami wskrzeszenia tego instrumentu byli kontrabasista Bogusław Galiński oraz prezes zespołu „KASZUBKI” Danuta Jastrzębska. Realizacja przedsięwzięcia możliwa była dzięki aprobacie przez p. Aleksandrę Rogalewską-Kanię, dyrektora Ośrodka Kultury i Sportu w Żukowie.  

Zrekonstruowania instrumentu podjął się człowiek z pasją – kaszubski lutnik z Sianowa p. Jerzy Holk-Łebiński. Artysta odtworzył instrument tak,  by nadać mu estetyczny wygląd, ale zachować wszystkie parametry techniczne, zgodnie z historyczną dokumentacją zebraną przez kaszubskiego folklorystę, etnografa, muzyka i pedagoga – Pawła Szefkę.

Odtworzony „rzãpiel” jest jedynym egzemplarzem tego instrumentu na Kaszubach.

„Rzãpiel” na stałe dołączył do składu instrumentalnego kapeli zespołu „KASZUBKI” i obok diabelskich skrzypiec i burczybasu włosowego jest kolejnym instrumentem ludowym przez nią wykorzystywanym.  Zaszczyt grania na tym nietypowym instrumencie przypadł kontrabasiście zespołu „KASZUBKI” – Bogusławowi Galińskiemu.

Dziękujemy p. Tomaszowi Fopke – dyrektorowi Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie za udostępnienie historycznej dokumentacji dotyczącej budowy instrumentu.
Szczególne podziękowania kierujemy do p. Aleksandry Rogalewskiej-Kani – dyrektora Ośrodka Kultury i Sportu w Żukowie za sfinansowanie odtworzonego instrumentu.

Tekst: Zespół „KASZUBKI”
Zdjęcia: archiwum zespołów „KASZUBKI” i „PRZODKOWIANIE”

 

 

 

Skomentuj

Użytkownicy serwisu publikują swoje komentarze wyłącznie na własną odpowiedzialność. Portal Chwaszczyno.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść umieszczoną na łamach serwisu przez użytkowników. Drogi czytelniku szanuj innych opinie. Bądź odpowiedzialny za własne słowa.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.