Kaszubi dbają o obyczaje związane z potrawami świątecznymi. Na kaszubskich stołach podczas Wigilii stoi „brzadowy zypa”, czyli zupa z suszonych gruszek, jabłek i śliwek wraz z kluskami. Jada się też śledzie w sosie śmietanowym z jabłkami i cebulą oraz ziemniakami „w mundurkach”.
Dawniej świąteczny zestaw dań na Kaszubach był jeszcze uboższy. Na stoły trafiało wówczas głównie to, co można było zasiać i zebrać w ogródku, czyli np. kasza i groch.
Poniżej wybrane regionalne przepisy świąteczne. Zapraszamy do podzielenia się swoimi przepisami i tradycjami w komentarzach lub na naszym forum.
Zupa brukwiowa
● pęczek włoszczyzny
● żółta brukiew
● 4 ziemniaki
● ziele angielskie
● liść laurowy
● pieprz
● sól
● majeranek
● cukier
● bagietka
● 2 ząbki czosnku
● masło
Włoszczyznę pokroić w słupki, brukiew i ziemniaki w kostkę. Ugotować ze wszystkimi przyprawami prócz majeranku – ten dodajemy na samym końcu razem ze szczyptą cukru (zupa ma mieć słodki posmak). Kromki bagietki natrzeć czosnkiem, pokroić w kostkę, zrumienić na maśle. Podawać z zupą.
Śledzik po kaszubsku
● 4 solone matiasy
● po 2 cebule, jabłka i cytryny
● 250 g słodkiej śmietanki
● cukier
● natka
Filety wymoczyć, wypłukać. Cebule posiekać (kilka plastrów odłożyć), wymieszać z tartymi jabłkami, skropić sokiem z jednej cytryny. Wymieszać ze śmietanką i doprawić cukrem, by sos był słodkawy. Filety naciąć wzdłuż, upleść w warkocz, ułożyć na śmietankowej poduszce. Ozdobić natką, plastrami cytryny i cebuli.
Miodny kuch
● 4 jajka
● szklanka cukru
● 2 łyżki miodu
● 2 szklanki mąki
● szklanka oleju
● po 2 łyżeczki proszku do pieczenia, sody oczyszczonej i cynamonu
● 2 szklanki startej marchwi
● szklanka bakalii
● tłuszcz do formy
● polewa czekoladowa
Jajka ubić z cukrem, zmiksować z miodem, mąką, olejem, proszkiem, sodą i cynamonem. Wymieszać z marchwią i bakaliami. Piec 40 min w 180°C w natłuszczonej blasze. Ozdobić polewą.
Wigilijny brzad
● 300 g suszonych owoców (śliwki, jabłka, gruszki, morele, brzoskwinie)
● 1/2 szklanki cukru
● 500 g ziemniaków
● 4 łyżki mąki
● 250 g śmietanki
● sól
Owoce ugotować do miękkości w wodzie (ok. 2 l) z cukrem. Starte na tarce ziemniaki wymieszać z mąką, łyżką śmietanki i szczyptą soli. Kłaść łyżką drobne kluseczki na gotujący się wywar. Zabielić resztą śmietanki.
Sieja z grzybami
● tuszka siei
● dowolne zioła
● sól
● pieprz
● ząbek czosnku
● płat mrożonego ciasta francuskiego
● 500 g grzybów – leśnych lub pieczarek
● cebula
● masło
● 3 łyżki śmietanki
● natka
Rybę podzielić na dzwonka. Doprawić ziołami, solą, pieprzem, zmiażdżonym czosnkiem. Zawinąć w płat ciasta. Piec ok. 20 min w 200°C na blasze wyłożonej pergaminem. Grzyby udusić na maśle z pokrojoną cebulą. Doprawić, dodać śmietankę. Podawać z rybą udekorowaną natką.
oprac. K.W. na podst internetu
