I TOM WIELKIEGO SŁOWNIKA POLSKO-KASZUBSKIEGO JUŻ W SPRZEDAŻY!

17 września br. na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Gdańskiego odbyła się długo oczekiwana promocja I tomu A-K Wielkiego Słownika polsko-kaszubskiego autorstwa naszego krajana, mieszkającego w Chwaszczynie Eugeniusza Gołąbka. Został wydany przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie.

 

 

Spotkanie zaplanowane na godz. 16:00 rozpoczęło się po kwadransie studenckim, ze względu na trwającą konferencję językową między profesorami, którzy przedstawiali także dzieło E. Gołąbka. Promocję rozpoczęła Anna Dunst, dyrektor wydawnictwa ZKP, którego nakładem 500 egzemplarzy wyszedł ów słownik. Po przywitaniu obecnych gości wystąpił chór „Strzelenka” z Tuchomia, który przygotował krótki program artystyczny, prezentując kaszubskie pieśni.

 

Następnie laudację wygłosił prof. UG, dr hab. Marek Cybulski, który w pracy naukowej zajmuje się morfonologią kaszubską i zagadnieniami kaszubologicznymi. Kilkuminutowa mowa pochwalna prof. Cybulskiego zawierała liczne zalety powstania słownika, a była poparta kilkoma przykładami z dzieła E. Gołąbka. Później głos zabrał sam autor Wielkiego Słownika polsko-kaszubskiego – Eugeniusz Gołąbek. Opowiedział on o swojej pracy nad słownikiem. E. Gołąbek mówił, że oparł dzieło na słownikach m.in.: ks. Bernarda Sychty, Aleksandra Labudy, Fryderyka Lorentza, Stefana Ramułta oraz Jana Trepczyka. Jego zadaniem było zebranie dostępnych mu prac naukowych w jednym słowniku, dodanie tych zagadnień, które jeszcze nigdzie nie były zawarte oraz znalezienie i wypracowanie jednej wersji słów, które niekiedy różnie się wymawia w różnych regionach Kaszub.

 

Dalej głos zabrał prof. dr hab. Jerzy Treder, zajmujący się m.in.: badaniami nad kaszubszczyzną. Jest on autorem wielu prac i publikacji o języku kaszubskim, a także inicjatorem powstania nowego kierunku studiów – etnofilologii kaszubskiej. Prof. Treder zaznaczył, że Wielki Słownik polsko-kaszubski E. Gołąbka to skutek zamiłowania autora do kaszubszczyzny, który poświęcił wiele czasu i często żmudnej pracy, abyśmy mogli dziś oglądać to dzieło. – U Eugeniusza Gołąbka przy pracy nad słownikiem pracował komputer, który znajduje się w jego głowie. Komputer, na którym pisał, to tylko narzędzie pracy. – mówił prof. Treder – To ewenement, że ktoś, kto nie ma wykształcenia filologicznego, tworzy dzieła, z których będą korzystać przyszłe pokolenia. Następnie zaznaczył, że każdy autor słowników gromadzi przede wszystkim w pełni udokumentowane słownictwo, a praca autora opiera się na zebraniu reszty materiału i jego konsekwentnym opracowaniu i uaktualnieniu. – Ten słownik to narzędzie pracy dla nauczycieli, autorów tekstów kaszubskich, młodzieży, dzieci i wszystkich tych, którzy chcą się nauczyć języka kaszubskiego. – dodał prof. Treder. – Do tego płytka z wymową Tomasza Fopke i możesz pracować. Jest to związane z tym, że każde słowo ujęte w dziele E. Gołąbka oparte jest o najbardziej popularne tłumaczenie i tłumaczenia rzadziej używane oraz przykład jego zastosowania w deklinacjach. Bardziej dociekliwi znajdą w nim także wiele archaicznych tłumaczeń słów oraz kilkanaście neologizmów. – Czasem należy stworzyć taki neologizm, ponieważ język wciąż się rozwija i trzeba znaleźć odpowiedniki w języku kaszubskim. – zaznaczył autor.

 

Po prezentacji i promocji dzieła E. Gołąbka nadszedł czas na dyskusję. Obecni goście zadawali pytania prof. Trederowi i E. Gołąbkowi dotyczące pracy nad słownikiem i naukowego przygotowania. Niektórym, bardziej dociekliwym, zabrakło łacińskich oznaczeń botanicznych do wyrazów związanych z roślinnością. Autor odpowiedział, że jak będzie potrzeba, to wyda suplement po skończonej pracy nad słownikiem.

 

Po skończonej konferencji ponownie wystąpił chór „Strzelenka” z Tuchomia, który uświetnił swoją obecnością promocję dzieła E. Gołąbka. W czasie występu zespołu ustawiła się kolejka przed autorem Wielkiego Słownika polsko-kaszubskiego, którzy mieli okazję zdobyć autograf samego Eugeniusza Gołąbka. Całe spotkanie trwało półtorej godziny.

 

Wielki Słownik polsko-kaszubski to ogromne zadanie wydawnicze zaplanowane na najbliższe kilka lat – powstanie w pięciu 600-stronnicowych tomach. W redakcji znajduje się już tom L-O, a E. Gołąbek kończy opracowywanie trzeciego tomu. Słownik ma objąć całą leksykę „przëdatną dlô kaszëbiznë lëteracczi”.

 


 

Eugeniusz Gołąbek (kasz. Eùgeniusz Gòłąbk) urodził się 26 sierpnia 1949 roku w Gdańsku. Obecnie mieszka w Chwaszczynie. Choć z zawodu jest elektrykiem, z wyboru stał się znawcą kaszubszczyzny. W 1993 roku wydano przetłumaczone przez niego z Biblii Tysiąclecia na język kaszubski „Skaszëbioné Swięté Pismiona Nowégo Testamńtu”. Przetłumaczył także psalmy „Knéga psalmów” (1999) oraz fragmenty ksiąg Starego Testamentu, które weszły w skład lekcjonarza „To je Słowo Bożé” (2007). Jest współautorem kaszubskiego modlitewnika (opracowanego wspólnie z E. Pryczkowskim) „Më trzimómë z Bogã” (1998). Opracował m.in. „Rozmówki polsko – kaszubskie” (1992), zasady pisowni kaszubskiej – „Wskôzë kaszëbsczégò pisënkù” (1997), „Kaszëbsczi słowôrz normatiwny” czyli „Kaszubski słownik normatywny” (2005). Zajmował się także redakcją książek kaszubskojęzycznych, m.in. B. Jażdżewskiego „Wspomnienia kaszubskiego gbura” (1999) oraz tegoż autora „Jôrmark w Borzëszkach” (2003), H. Derdowskiego „Ò panu Czôrlińsczim, co do Pùcka pò sécë jachôł” (2007), H. Hewelta „Nie odéńda bez pòżegnaniô” (1996), J. Berthelki „Pielgrzymki morskie” (1999), A. Chrabkowskiego „Jak jô béł bògati” (2007). W latach osiemdziesiątych XX w. pisywał po kaszubsku felietony do czasopisma „Pomerania”. Od wielu lat jest działaczem Zrzeszenia Kaszubsko – Pomorskiego i honorowym członkiem ZKP w Chwaszczynie. Jako muzyk-amator gra na kilku instrumentach, m.in. saksofonie, tubie, gitarze basowej oraz instrumentach klawiszowych. W roku 1988 Eugeniusz Gołąbek został wyróżniony Medalem Stolema.

 

Karol Krefta

Skomentuj

Użytkownicy serwisu publikują swoje komentarze wyłącznie na własną odpowiedzialność. Portal Chwaszczyno.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść umieszczoną na łamach serwisu przez użytkowników. Drogi czytelniku szanuj innych opinie. Bądź odpowiedzialny za własne słowa.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.